„Allt skal með varúð vinna“: Eiga umgengnistálmanir að vera refsiverðar?

Ritgerð þessi fjallar um hvort núgildandi úrræði samkvæmt barnalögum nr. 76/2003 vegna umgengnistálmana séu nægilega virk í framkvæmd eða hvort þörf sé á að refsing sé lögð við tálmun eða takmörkun á umgengni eins og lagt er til með frumvarpi til laga um breytingu á barnaverndarlögum nr. 80/2002 (hér eftir skammstöfuð bvl.). Frumvarpið var lagt fram á 150. löggjafarþingi (123. mál þingsins) en hafði áður verið flutt í tvígang á undanfarandi þingum en ekki hlotið afgreiðslu enda var frumvarpið gríðarlega umdeilt. Í upphafi ritgerðarinnar verður fjallað um réttindi barna, m.a. réttur þeirra til að umgangast og þekkja báða foreldra sína. Þá verður fjallað um umgengnistálmanir og áhrifin sem þær geta haft á ákvörðun um forsjá. Síðan verða núgildandi úrræði bl. gagnvart tálmun á umgengni skoðuð ásamt því að kanna hvort þörf sé á frekari þvingunarúrræðum, þá allra helst hvort umgengnistálmanir eigi að vera refsiverðar. Frumvarp til laga um breytingu á bvl. verður skoðað ásamt því hvort önnur úrræði komi til greina. Þá verða umgengnismál og úrræði vegna þeirra á Norðurlöndunum könnuð. Að lokum verður síðan komist að niðurstöðu um hvort refsing vegna umgengnistálmana sé það sem er barninu fyrir bestu